De blindheid van verwachtingen, rechtzettingen en burgerparlementen.

Ja, u hoort dat goed, al dat gedoe dient letterlijk tot niets, niemand zal ooit lezen wat u invulde. Of toch niet voor de reden dat ervoor gegeven wordt. Wellicht de grootste inbreuk op onze privacy in de laatste 10 jaar of zo. (Facebook laat iedereen ver achter natuurlijk, maar dat is “buiten categorie”.)

Het grappige is natuurlijk dat de overheid dit al maanden moet weten. Bij de start van de contact-tracing moet er minstens één iemand gevraagd hebben: “Hey, moeten we die lijsten niet nakijken?” En iemand anders, hogerop, moet even twee minuten nagedacht hebben en gezegd: “Euhm, nee, dat gaat ons veel te ver leiden. Doe het maar gewoon met het zelf-verklaarde gezelschap van het positieve geval, dat is al meer dan werk genoeg.”

Die informatie, het totale nutteloze van deze registratielijsten, zal dan langzaam omhoog geklommen zijn in de Byzantijnse hiërarchie van de besluitvorming. Bij elke stap was er de vraag “Zouden we die registratieplicht dan niet beter afschaffen?” Maar niemand, op welk niveau dan ook, achtte zich hiervoor verantwoordelijk. En wellicht had al helemaal niemand zin om toe te geven dat er weer een inschattingsfout was gemaakt. “Laat de mensen die papiertjes maar invullen, dan blijven ze bewust van de situatie,” zal wel de post hoc rationalisering geweest zijn.

Maar, lieve vrienden, dat ligt ook een beetje aan ons. Het zou gemakkelijk zijn om, met brandende toortsen in de hand, naar schuldigen te beginnen wijzen. Want het (politieke) probleem is dat net die drang om een verantwoordelijke te hebben, die er dan de prijs voor moet betalen, er voor zorgt dat niemand zulke verantwoordelijkheid nog wil opnemen. Hardnekkig ontkennen dat er een fout is gemaakt is al een tijdje een structurele politieke tactiek geweest, met de vakkundige hulp van enkele PR bureaus en communicatiespecialisten.

Misschien hebben we gewoon een minister van rechtzettingen nodig. Iemand die gewoon aan één stuk door fouten van de overheid/justitie/… toegeeft, maar enkel verantwoordelijk is voor het rechtzetten ervan. Het allerbest zou zijn als ze hun werk kunnen doen met de steun van iets zoals Het Burgerparlement. Dat fantastische initiatief is écht een broodnodige uitweg voor de talloze doodlopende straten waar de partijpolitiek ons in heeft gereden. Volg ze even, lieve vrienden, ze hebben onze steun nodig én verdiend.

Van zoiets “klein” als de registratieplicht op café tot het klimaatbeleid. Toegeven dat we compleet fout zitten met onze ruimtelijke ordening en het bijhorende vervoersbeleid (zoals letterlijk alle specialisten al jaren zeggen) en het gewoon beginnen rechtzetten. Eén gatlelijk dorp tegelijk. Herteken meteen het natuurbeleid, dat al even triviaal gefaald is. Gewoon een ministerie, ondersteund door haar eigen parlement, dat structureel durft zeggen: “Oeps, dat zit blijkbaar niet goed. Laten we het rechtzetten.”

Pessimisme is voor lichtgewichten, lieve vrienden, maar in deze weten we dat er al enkele mirakels moeten gaan gebeuren om kuch vooruit te geraken. Het alternatief is wellicht de Belgische oplossing, waarbij we gewoon collectief beginnen negeren dat die registratieplicht ooit heeft bestaan en de overheid het ook een stille dood laat sterven.