sona pona VI. De vloek van de hoop.

De keerzijde daarvan is minder fraai. Want de algoritmes tonen ons waar we op klikken, om ons zo verslaafd mogelijk te krijgen. En grote emoties werken daarbij het beste. Woede, angst, met nu en dan een verrassing of een puppy.

Dus, de schrijfsels die het beste werken, die het meeste gelezen of gedeeld worden zitten meestal vol van woede, zelfs als ze pretenderen hoop uit te dragen. Dat is nu eenmaal hoe we in elkaar zitten, de spiegel die sociale media ons voorhouden.

Daarin ligt het verscheurende dilemma, want hoe begin je dan aan systemische verandering, als de enige stem die voldoende klinkt een aanklacht moet zijn?

Heel veel mensen, denkers en schrijvers, lijken hiermee te worstelen. Als je een weekje niet naar sociale media kijkt en je komt terug, valt het echt bijzonder op hoe negatief de sfeer er is. Dus, wat doe je dan? Wegwandelen is zeker een optie, maar ook dat werkt de verschraling in de hand.

Of, je besluit om je stem te gebruiken voor hoopvolle dingen. Maar daar zit het venijn in de staart. Want niet elke vorm van hoop “werkt”.

Het is immers duidelijk dat hoop die vereist dat je zelf aan de slag gaat lastig voelt. Introspectie is vervelend en de marktplaats van hoop is competitief. Stel je voor dat iemand zoals Jezus vandaag zou rondlopen. Iemand die u zegt dat ge geen celebrities moet zitten aanbidden. Die een kathedraal binnenwandelt en meteen de tafel waar toeristen een toegangsticketje moeten betalen omver stampt. Die gratis eten uitdeelt op de Meir en aan de ingang van de Primark aan iedereen vraagt om na te denken over moderne slavernij. Zo iemand zou snel gearresteerd worden. Maar dat niet alleen, we zouden op Facebook kunnen lezen dat er “wel betere manieren zijn om te protesteren”.

Nee, verandering waarvoor we moeten werken is te moeilijk.

Liever gaan we dan voor “hoop bij proxy”, waarbij we de dapperen der aarde aanmoedigen. En dat is ook deugdelijk. We delen hun heldendaden, zo lang er maar niet gewezen wordt op onze eigen fouten. Want, uiteraard, de helden die de vinger op onze wondes leggen vinden we minder tof, die “liken” we niet. Ben je veganist? Dan kan je de veganistische helden delen. Fiets je naar het werk? Dan kan je de fietshelden delen. Maar oh wee als je een bedrijfswagen hebt en die elke dag gebruikt om van een stukje verkaveld Vlaanderen naar Brussel te rijden. Dan wordt het al moeilijker. Dan zeggen we liever “we wilden met de kinderen in het groen wonen en sorry maar ik kan niet elke dag 55 km fietsen”. Dan zijn er wel andere helden.

Om diezelfde reden sta ik met verbazing te kijken naar het nieuws en het daarbij horende debat de voorbije weken. OK, de socio-economische onderdrukking van bepaalde groepen in onze maatschappij bereikt een kookpunt. Een zwarte man wordt vermoord door een agent, met een knie op de nek, maar er is video. Er ontstaan massale betogingen. Bij die betogingen komen wat rellen en plunderingen. Dan gaat het weer vooral daarover. Een paar betogers trekken een standbeeld omver. Nu komen overal standbeelden in beeld van slavenhandelaars en wreedaardige kolonisten. Moeiteloos rollen de witte mannen in beeld. Ja, over die standbeelden hebben ze wel iets te zeggen. En plots, hup, gaat het weer over identiteit.

En dan, lieve vrienden, staat er een heldin op. Sihame El Kaouakibi zegt “het is genoeg geweest”. Gejuich op de sociale media, wat wat doet Sihame? Ze stemt niet mee met haar fractie! Du jamais vu. Like & share.

Maar, wat voor een gemakkelijke manier om je hoopvol te tonen is dat seg. De Primark van de socio-economische omwentelingen.

Er is ook weinig kans dat Sihame deze manier van werken zal kunnen volhouden. Daarvoor is het teveel zoals Jezus die een marktkramerstafel omver schopt in de tempel. Het systeem weet perfect hoe ze dat moeten neutraliseren en vergeet het maar dat ze zo dom zijn om er een martelaar van te maken.

Dit is hoe de particratie werkt:

Eerst en vooral krijgt Sihame achter de schermen flink op de vingers getikt. Niet met de fractie meestemmen “destabiliseert de meerderheid”. Eén keer zullen ze het haar misschien vergeven als “accident de parcours”, maar een tweede keer?

Stel, Sihame doet dit nog eens en stemt weer met haar geweten. Dan wordt ze wellicht gewoon uit haar fractie gezet en mag ze als “onafhankelijke zetelen”. Je hoeft niet ver te kijken om daar voorbeelden van te vinden, Hendrik Vuye en Veerle Wouters werden tot precies dat lot veroordeeld.

Als onafhankelijk parlementslid mag je zoveel mening hebben als je wil, maar er luistert niemand nog naar je. Je wordt niet meer uitgenodigd op vergaderingen waar er échte beslissingen worden genomen. Je wetsvoorstellen, als je er al durft te maken, worden weggelachen. En op dat sukkelbankje mag je dan de rest van de legislatuur je kleding slijten.

En dan zijn het weer verkiezingen. Bij partijen kan je niet meer terecht, tenzij je echt een ridicule populariteit hebt. Maar zelfs dan, getuige Jean-Marie De Decker. OK, een eigen lijst dan. Goed, maar je hebt geen politieke organisatie en al zeker geen geld, dus dat moet je allemaal vanaf nul opbouwen. En al die likes & shares blijken toch erg moeilijk om te zetten in kwalitatieve vrijwilligers en donaties. Politieke partijen? Daar betalen we toch met ons belastingsgeld voor? Maar dan komt het ergste nog. De kiesdrempel. De partij waar je tevoren nog dikke vriendjes mee was, verklaart je “kansloos” en de kiesdrempel doet de rest. Want als we niet zeker zijn dat onze stem naar een lijst gaat die boven de kiesdrempel eindigt, zullen we ze niet geven. Vraag ook maar aan JMDD.

En dat lot zal ook aan Sihame duidelijk gemaakt worden. En in heel dat scenario is de publieke opinie van geen enkele tel. De particratie zal zichzelf beschermen en is daar héél goed in.

Maar, lieve vrienden, dat is niet waar ik van wakker lig. Jaren in de diepe duisternis van de politieke machine gestaard, tot het me niets meer deed.

De echte horror is wat er onderweg met het socio-economische verhaal is gebeurd. Want terwijl de kranten volstonden over betogingen, rellen, standbeelden, identiteit en partijdiscipline, heeft de particratie het financiële systeem gewoon platweg ten dienste gesteld van de eigen vriendjes. Er wordt letterlijk geld bijgedrukt om in multi-nationals en miljonairs te pompen, in hoeveelheden die we eigenlijk niet meer kunnen voorstellen. Dat gaat traag en allemaal achter de schermen, maar heel erg systematisch. Dat betekent dat een bepaalde klasse in onze maatschappij, met name zij die aandelen en vastgoed bezitten, proportioneel nog veel rijker worden. De ongelijkheid tussen hen en de rest van de mensheid wordt aan een razend tempo vergroot tot niveaus die we sinds de Zonnekoning niet meer gezien hebben. Waarbij ze met z’n allen mogen gaan samenhokken in de paleizen van de particratie.

En de allergrootste slachtoffers daarvan zullen de “mensen met een kleurtje” zijn. Zij die sowieso al in een waanzinnig onrechtvaardig systeem moesten zien te overleven. Wat er daarna komt is moeilijk te voorspellen, maar het is meestal niet veel goeds.

Ligt er een andere, hoopvoller scenario te rapen? Misschien, maar het zal heel erg veel opofferingen vereisen. Ben je daar klaar voor?

In de tussentijd kan je wel overwegen om niet naar Sihame te kijken alsof zij alles nu wel zal oplossen. Want je bent er wellicht ook niet voor haar wanneer het, bijna onvermijdelijk, misloopt. Of ga er op z’n minst naast staan, letterlijk. Sleep je lichaam naar het parlement en offer het desnoods op aan politioneel geweld.

Of klik “like” en deel dit bericht. Dat kan ook natuurlijk. 😉