Nog 98 dagen te gaan.

U herinnert zich misschien nog wel hoe we die woensdag de waanzinnige beelden uit Italië binnenkregen en we vrijdag al met z’n allen, een beetje verweesd, thuis zaten.

Maar, het zou wel eens meer kunnen worden dan een zuivere “verjaardag van de miserie”. Ja, er schijnt licht aan de horizon. Voor het daar over gaat, wel eerst een DIKKE VETTE WAARSCHUWING: Wat volgt is een volledig speculatief idee, gebaseerd op een hoop aan elkaar geschakelde aannames. Dus neem het niet zomaar aan, al zal je ook merken dat het alle eigenschappen heeft van een “self-fulfilling prophecy”. Het is lang geleden, maar hier komt ie… Sorry, not sorry.

Eerst even kijken waar we zijn. De meest optimistisch schattingen over de beschikbaarheid van een vaccin, zijn uitgekomen. Het werd november. (Of je dat nu goed vindt of niet, maakt niet uit.)
Vanaf begin januari zouden de eerste vaccinaties starten. En, het is duidelijk dat men ook hier een maximaal tempo zal aanhouden. Bovendien krijgen - gelukkig - de meest kwetsbare mensen en het zorgpersoneel voorrang. En dat zal wellicht met tienduizenden tegelijk gedaan worden. Mijn gok zou zijn een soort drive-in systeem, tenslotte krijg je ook op een festival op een paar uur tienduizenden mensen gecontroleerd bij het binnenkomen. Een schoonheidsprijs zal het wellicht niet winnen.

Maar, hier komt het idee. Er komt, onvermijdelijk, een dag aan waarop het aantal COVID-gerelateerde ziekenhuisopnames dramatisch begint te dalen. Gewoon omdat er veel minder mensen geïnfecteerd raken bij wie het virus ernstig genoeg toeslaat om een ziekenhuis te vereisen. (Het zou tof zijn als de mensen met de computermodellen hier eens iets over zeggen.)

En dan krijg je een erg bijzondere “krachtmeting” tussen twee kampen die al de hele tijd met elkaar in de clinch liggen. Langs de éne kant heb je mensen die voorzichtig willen zijn met dit virus, langs de andere kant heb je mensen die de bijhorende maatregelen niet zien zitten. We hebben voorbije (na)zomer gezien dat de slinger tussen die twee kampen flink heen en weer kan gaan. Maar wat gebeurt er als de ziekenhuisopnames stabiel laag beginnen blijven en dat voor een groot deel aan de vaccinatie kan toegewezen worden? Dan zal de politieke, economische en culturele druk om te “heropenen” onvermijdelijk zeer sterk opgevoerd worden. Het zal geen fijne tijd zijn voor wie als allerlaatste in de rem hangt.

Hoe je het ook draait of keert, er komt een dag aan waarop de meeste maatregelen maatschappelijk onhoudbaar worden. Dat heeft er ook mee te maken dat we nog steeds niet in een dictatuur leven en al die partijpolitici dus al lopen na te denken over de volgende verkiezingen.

Ergens kunnen we hopen dat die datum zo vroeg mogelijk duidelijk wordt, maar het is moeilijk te zien wie daarvoor de verantwoordelijkheid zal durven nemen. Dus, zoals we tot hiertoe altijd hebben gezien, zal het een rommelig en plots proces zijn.
Dat hoeft ons er niet van te weerhouden om wat te speculeren, wat moet je anders op zo’n grijze zondag?

Een groot deel van deze beslissing, de dag waarop je de maatregelen opheft, is arbitrair. Wanneer is iets immers “veilig genoeg”? Voor sommige is het altijd veilig genoeg geweest, sommigen zullen misschien pleiten voor groepsimmuniteit als voorwaarde. Maar eerlijk, het lijkt me heel straf als dat laatste als maatstaf erdoor zou komen. Nee, het zal wel ergens tussen die twee posities landen, in het speculatieve niemandsland van “voldoende gevaccineerden”.

In zo’n situatie komen er plots symbolische data als optie bovendrijven. En wat zou er symbolischer zijn dan precies één jaar na de eerste lockdown? 13 maart 2021 dus, waarbij we ook nog het geluk hebben dat het een zaterdag is.

Wat als de sterren en planeten voor één keer goed staan? Waar zou het vaccinatieprogramma na iets meer dan twee maanden staan? Zou het niet kunnen dat we dan plots uit de donkere tunnel floepen, aan de start van de lente? Het is misschien ongeoorloofd optimistisch, maar misschien kan het ons de moed geven om vol te houden doorheen deze lange en stille winter.

Misschien geloof je niet in de werking van vaccins of denk je dat niemand ze gaat aanvaarden? Ook in die wereld stopt op een bepaald moment wat de overheid nog kan afdwingen. Het zou in zo’n scenario wellicht een rommeliger (en langer) proces zijn, maar goed, het eindresultaat is min of meer hetzelfde.

Of het nu 13 maart 2021 is, of later, of zelfs nog vroeger, beeld je even die dag in. Misschien mag nog niet alles, maar er komt sowieso dat moment waarop de teugels flink gelost zullen moeten worden. (Kies gerust zelf een datum die voor jou plausibel is. Dit is de mijne.)

Op die dag zal er veel zijn om over te treuren. De kans dat we tegen dan 20.000 doden hebben geteld is - helaas - erg goed mogelijk. Economisch zal er zich een puinhoop openbaren. En minister-president Jambon is, voorspelbaar, nu al op de besparingstrommel aan het meppen, dus die miserie kan nog jaren aanslepen.

Misschien beschouw je die dag als een “overwinning van de wetenschap” of misschien eerder een “einde aan de onredelijkheid”? Bitterzoet zal het sowieso zijn, hopelijk het dichtste dat we ooit nog bij het gevoel aan het einde van een oorlog komen.

Maar dat is niet het enige om aan te denken, lieve vrienden. Het is ook de dag van een nieuwe ontmoeting. Mensen voor het eerst terugzien na een jaar. Grijze haren tellen, zien hoe we allemaal veranderd zijn. Kinderen die verrassend veel groter en wijzer zijn geworden. Een moment waarop we terug samen zullen dansen. Behoedzaam leren om elkaar opnieuw te omhelzen. Een dag van verhalen, triestige en vrolijke, het delen van wijsheden die we opgepikt hebben. Wie weet, misschien wel enkele (online) ruzies bijleggen bij een frisse pint?

Daarom deze - supervoorzichtige - save-the-date. Als het kan, komt er op 13 maart 2021 een groot feest. En als het wat later moet zijn, dan is het maar zo. Maar het komt er aan. En u bent allemaal uitgenodigd.

Zorg - in de tussentijd - goed voor elkaar. Niets duurt voor eeuwig.

PS: Als je het leuk wil maken, kan je misschien een soort adventkalender in elkaar stoppen die vanaf 1 januari 2021 begint af te tellen? Je hebt dan 72 vakjes nodig.